Licencja Krajowa - Zezwolenie na Zawód Przewoźnika Drogowego

Czym jest Zezwolenie na Wykonywanie Zawodu Przewoźnika Drogowego?

Licencja krajowa, formalnie zwana Zezwoleniem na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, to obowiązkowy dokument dla każdej firmy planującej zarobkowy przewóz drogowy towarów lub osób na terenie Polski. Jest to decyzja administracyjna, która potwierdza, że przedsiębiorstwo spełnia rygorystyczne wymogi prawne, gwarantujące bezpieczeństwo i legalność świadczonych usług. Bez tego zezwolenia prowadzenie działalności transportowej w kraju jest nielegalne i grozi bardzo surowymi karami finansowymi i administracyjnymi.

Warto pamiętać, że w przeciwieństwie do Licencji Wspólnotowej, Zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego wydawane jest na czas nieokreślony (jest bezterminowe). Oznacza to, że po jego uzyskaniu, kluczowe jest stałe spełnianie wszystkich wymogów prawnych.

Kto Potrzebuje Licencji Krajowej? (Wymogi DMC)

Zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego jest obligatoryjne dla każdego przedsiębiorcy, który zamierza świadczyć zarobkowe usługi transportu drogowego w Polsce, niezależnie od rodzaju ładunku czy liczby pasażerów.

Wymóg posiadania zezwolenia dotyczy pojazdów o różnej Dopuszczalnej Masie Całkowitej (DMC):

a) Dla transportu rzeczy: Obowiązek ten dotyczy pojazdów lub zespołów pojazdów o DMC powyżej 3,5 tony. Od 21 maja 2022 roku, zgodnie z przepisami Pakietu Mobilności, zezwolenie jest wymagane również dla popularnych busów o DMC powyżej 2,5 tony i nieprzekraczającej 3,5 tony, jeśli przewóz jest wykonywany w celach zarobkowych.

b) Dla transportu osób: Zezwolenie jest konieczne dla przewozów regularnych, regularnych specjalnych oraz okazjonalnych, realizowanych pojazdami konstrukcyjnie przeznaczonymi do przewozu więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą.

Czy są wyjątki? Przewozy na własne potrzeby

Istnieje wyjątek dla przewozów wykonywanych wyłącznie na własne potrzeby przedsiębiorcy (niezarobkowych). Jednak nawet w tych przypadkach, dla pojazdów o DMC powyżej 3,5 tony, niezbędne jest uzyskanie zaświadczenia na przewozy na potrzeby własne od właściwego organu. Należy pamiętać, że uzyskanie takiego zaświadczenia również wiąże się z koniecznością spełnienia podstawowych warunków, takich jak dobra reputacja czy zdolność finansowa, choć w uproszczonej formie.

Jakie Wymogi Musisz Spełnić, by Otrzymać Zezwolenie?

Aby uzyskać Zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, musisz spełnić szereg kluczowych warunków:

1) Dobra reputacja: Przedsiębiorca, osoby zarządzające firmą oraz osoba odpowiedzialna za zarządzanie transportem nie mogą być skazane prawomocnym wyrokiem za przestępstwa umyślne, w szczególności te związane z działalnością gospodarczą, prawem pracy, prawem podatkowym czy prawem transportowym. Ich reputacja jest weryfikowana w Krajowym Rejestrze Elektronicznym Przedsiębiorców Transportu Drogowego (KREPTD). Poważne naruszenia mogą prowadzić do utraty dobrej reputacji i tym samym utraty uprawnień.

2) Zdolność finansowa: Firma musi wykazać, że dysponuje odpowiednimi środkami finansowymi, które zapewnią stabilność działalności. Wymagana kwota to 9 000 euro na pierwszy pojazd oraz 5 000 euro na każdy kolejny pojazd (dla pojazdów o DMC powyżej 3,5 tony) lub odpowiednio 1 800 euro na pierwszy pojazd i 900 euro na każdy kolejny (dla pojazdów o DMC od 2,5 do 3,5 tony). Zdolność tę najczęściej potwierdza się kapitałem zakładowym, dostępem do linii kredytowych lub, co jest bardzo powszechne i praktyczne, polisą ubezpieczenia odpowiedzialności zawodowej przewoźnika drogowego.

3) Kompetencje zawodowe: Co najmniej jedna osoba w firmie, odpowiedzialna za zarządzanie transportem (tzw. zarządzający transportem), musi posiadać ważny Certyfikat Kompetencji Zawodowych w transporcie drogowym. Ten certyfikat potwierdza wiedzę z zakresu przepisów transportowych, finansów, zarządzania i bezpieczeństwa. GITD oraz inspekcje transportu drogowego przykładają dużą wagę do tego, by zarządzający transportem był osobą aktywnie kierującą operacjami transportowymi, a nie tylko formalnie figurującą w dokumentach.

4) Siedziba i baza eksploatacyjna: Przedsiębiorca musi posiadać rzeczywistą i stałą siedzibę firmy w Polsce oraz dysponować odpowiednią bazą eksploatacyjną, która zapewni właściwe warunki techniczne i organizacyjne dla pojazdów (np. miejsce postojowe, zaplecze serwisowe, stacja paliw). GITD weryfikuje autentyczność tych miejsc.

5) Pojazdy: Przedsiębiorca musi wykazać, że dysponuje odpowiednimi pojazdami, które spełniają wszelkie wymogi techniczne i są zarejestrowane zgodnie z przepisami.

Kto Wydaje Zezwolenie na Wykonywanie Zawodu Przewoźnika Drogowego?

a) Starosta właściwy dla siedziby firmy – jeśli ubiegasz się wyłącznie o zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, bez jednoczesnego wnioskowania o licencję wspólnotową.

b) Główny Inspektor Transportu Drogowego (GITD) – w sytuacji, gdy ubiegasz się równocześnie o zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego (licencję krajową) oraz o licencję wspólnotową. Wówczas GITD wydaje jedno zezwolenie, które stanowi podstawę do uzyskania licencji międzynarodowej.

Wniosek o zezwolenie składa się na specjalnym formularzu, który wraz z drukami do pobrania znajdują się na stronie Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego (GITD): Wnioski i druki do pobrania

Koszty Uzyskania Zezwolenia Krajowego

Jakie są koszty uzyskania Licencji Krajowej?

Koszty związane z uzyskaniem zezwolenia składają się z kilku kluczowych elementów:

- Opłata za udzielenie zezwolenia: Standardowa opłata wynosi 1000 zł, niezależnie od tego, czy dotyczy przewozu rzeczy, czy osób. Jest to opłata jednorazowa pobierana przy wydaniu dokumentu.

- Opłata za każdy wypis: Do zezwolenia wydawane są wypisy dla każdego pojazdu wykorzystywanego w transporcie. Opłata za każdy wypis to 110 zł.

- Koszty Certyfikatu Kompetencji Zawodowych (CKZ): To fundamentalny wymóg. Egzamin na Certyfikat Kompetencji Zawodowych kosztuje obecnie 500 zł, a wydanie samego certyfikatu to dodatkowe 80 zł. CKZ musi posiadać osoba zarządzająca transportem w przedsiębiorstwie, która jest rzeczywiście i stale związana z działalnością firmy. Pamiętaj, że GITD oraz inspekcje transportu drogowego przykładają dużą wagę do tego, by zarządzający transportem był osobą aktywnie kierującą operacjami transportowymi, a nie tylko formalnie figurującą w dokumentach.

- Koszty udokumentowania zdolności finansowej: Przedsiębiorca musi wykazać odpowiednie zabezpieczenie finansowe, które wynosi 9000 euro na pierwszy pojazd oraz 5000 euro na każdy kolejny pojazd. Najczęściej wymóg ten spełnia się poprzez wykupienie polisy ubezpieczenia odpowiedzialności zawodowej przewoźnika. Koszty takiej polisy zależą od ubezpieczyciela i wielkości floty, zazwyczaj są to opłaty roczne.

Ważna uwaga dotycząca aktualności danych:

Wszystkie przedstawione w artykule koszty, ceny i szczegóły techniczne zostały przygotowane z najwyższą starannością i są zgodne z aktualnie obowiązującymi przepisami. Należy jednak pamiętać, że prawo transportowe, wysokość opłat urzędowych, stawki ubezpieczeniowe oraz szczegóły techniczne mogą ulegać zmianom. Z tego powodu, zawsze zalecamy weryfikację najbardziej aktualnych informacji bezpośrednio u oficjalnych źródeł, takich jak strona internetowa Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego (GITD), Ministerstwa Infrastruktury, odpowiednich starostw czy bezpośrednio u firm ubezpieczeniowych, tuż przed podjęciem konkretnych działań. Zapewni to zgodność z najnowszymi regulacjami i uniknięcie potencjalnych nieścisłości.

Różnice: Transport Towarowy a Przewóz Osób

Istnieje zasadnicza różnica pomiędzy zezwoleniem na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego w zakresie towarowego transportu drogowego (rzeczy) a zezwoleniem w zakresie przewozu osób. To dwa całkowicie odrębne typy zezwoleń, z różnymi szczegółowymi wymogami i zakresem zastosowania:

- Odrębne dokumenty: Przedsiębiorca nie może posługiwać się jednym zezwoleniem do obu rodzajów przewozów. Jeśli firma zamierza prowadzić zarówno transport rzeczy, jak i osób, musi wnioskować o dwa oddzielne zezwolenia.

- Różne wymogi dla pojazdów: Pojazdy przeznaczone do przewozu osób muszą spełniać inne normy bezpieczeństwa, konstrukcji i wyposażenia niż pojazdy do transportu towarów (np. specyficzne wymogi dotyczące siedzeń, wyjść awaryjnych, systemów wentylacji i komfortu pasażerów).

- Różne wymogi dla kierowców: Chociaż kwalifikacja wstępna i szkolenia okresowe są obligatoryjne dla kierowców obu kategorii, to kierowcy przewożący osoby często podlegają bardziej rygorystycznym badaniom psychologicznym i lekarskim, a także muszą posiadać odpowiednie uprawnienia do prowadzenia autobusów (np. kategoria D prawa jazdy).

- Inna struktura zdolności finansowej: Chociaż podstawowe kwoty na zdolność finansową (9000 EUR na pierwszy pojazd, 5000 EUR na każdy kolejny) są standardowe, to specyfika ubezpieczeń lub rodzaj wymaganego zabezpieczenia może się nieznacznie różnić w zależności od rodzaju przewozu.

- Dodatkowe licencje w przewozie osób: W sektorze przewozu osób występują dodatkowe, specyficzne licencje i zezwolenia, takie jak licencje na wykonywanie transportu taksówką, czy zezwolenia na prowadzenie regularnych linii autobusowych. Te specyficzne wymogi nie mają swoich odpowiedników w transporcie towarowym.

W rezultacie, aby legalnie działać w obu sektorach – zarówno w transporcie towarów, jak i przewozie osób – firma musi uzyskać dwa odrębne zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, a następnie, w przypadku planowania działalności międzynarodowej, także dwie odrębne licencje wspólnotowe.

Podsumowanie: Najczęściej Zadawane Pytania (FAQ) o Licencję Krajową

Czy Licencja Krajowa Dotyczy Wyłącznie Transportu Drogowego?

Tak, Zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego dotyczy wyłącznie transportu drogowego. Jego nazwa jasno wskazuje na zakres zastosowania. Zezwolenie, o którym tutaj mowa, jest ściśle związane tylko z drogowym przewozem osób i rzeczy.

Czy licencja krajowa jest bezterminowa?

Tak, Zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego (licencja krajowa) jest wydawane na czas nieokreślony, czyli jest bezterminowe.

Jakie pojazdy wymagają licencji krajowej?

Licencja krajowa jest wymagana dla zarobkowego transportu rzeczy pojazdami o DMC powyżej 3,5 tony (a od 21 maja 2022 r. także dla busów o DMC od 2,5 do 3,5 tony) oraz dla zarobkowego transportu osób pojazdami przeznaczonymi do przewozu więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą.

Ile kosztuje licencja krajowa?

Podstawowa opłata za udzielenie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego wynosi 1000 zł. Do tego dochodzi 110 zł za każdy wypis z zezwolenia na pojazd oraz koszty związane z Certyfikatem Kompetencji Zawodowych i udokumentowaniem zdolności finansowej.

Gdzie uzyskać licencję krajową?

Zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego wydaje Starosta właściwy dla siedziby firmy, chyba że jednocześnie ubiegasz się o licencję wspólnotową – wtedy wydaje je Główny Inspektor Transportu Drogowego (GITD).